Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2010

Αποφθέγματα Λουκιανού

Κάντε κλικ στις  μπλε
σημάνσειςγια να δείτε τα κείμενα
Τοις πλείστοις ουν έδοξεν,
παιδείας δε και πόνου πολλού
και χρόνου μακρού
και δαπάνης ου μικράς
και τύχης δείσθαι λαμπράς. Περὶ τοῦ ἐνυπνίου, ἤτοι βίος Λουκιανοῦ
 .

Για το εξαίσιο Ούτος Εκείνος που άκουσε στο όνειρο του ο Λουκιανός, (Των ορώντων έκαστος τον πλησίον κινήσας δείξε σε τω δακτύλω 1)  αναφέρεται σε ομότιτλο ποίημά του ο Καβάφης.

-Αγροίκος ειμί την σκάφην σκάφην λέγων. Αληθής Ιστορία.
-Αιθίοπα σμήχειν*επιχειρώ (ματαιοπονείν). Προς απαίδευτον και πολλά βιβλία ωνούμενον (αγοράζοντα).
-Ακούοντες ου πάντες μαίνονται, «αλλ΄οπόσοι  αυτών τη Ρέα λαμβάνονται. Νιγρίνος ή περί φιλοσόφου  ήθους
-Ακραγαντίνοι τρυφούσι ως αύριον μεν αποθανείν, οικίας δε κατασκευάζοντας ως πάντα τον βιωσόμενοι χρόνον. Φάλαρις Α και Β
-Άκρω τω δακτύλων αψάμενος ηπίστατο. Δημώνακτος Βίος.
-Άλλο μεν αυτός (κύκλωψ), άλλο δε η λύρα υπήχει, ουδέ τη ηχώ αποκρίνεσθαι αισχυνομένη μη φανείη μιμουμένη τραχείαν ωδήν καταγέλαστον. Ενάλιοι διάλογο-Δωρίδος και Γαλάτειας..
-Η άμαξα τουν βουν πολλάκις εκφέρει.Νεκρικοί διάλογοι (Διογένους και Πολυδεύκoυς)
-Αμφιλαφεί (διφορούμενη) τη υποθέσει. Απολογία 8.2.
-Αμαθία μεν θρασείς, οκνηρούς δε το λελογισμένον απεργάζεται, του Θουκυδίδου λέγοντος. Προς Νιγρίνο επιστολή.
-Αναφύναι (ξεφυτρώνουν) καθάπερ τα λάχανα .Φιλοψευδής ή απιστών 3.6.
-Άνθρακες ημών ο ήσαν θησαυρός. Ζεύξις ή Αντίοχος
-Ανίπτοις ποσίν αναβαίνων επί το στέγος.
-Ανίπτοις ποσίν ρητόρων δάσκαλος. Ρητόρων δάσκαλος.
-Απανταχού τρίβωνες και βακτηρίαι (ράβδοι) και πήραι (δισάκια), πώγων βαθύς και βιβλίον εν τη αριστερά και πάντες υπερ σου φιλοσοφούσι. Δις κατηγορούμενος. 6, 4-7
-Απιστών άπασιν. Φιλοψευδής ή απιστών.
-Απόδειξις αναντίλεκτος. Ευνούχος.
-Αρχή δε το ήμισυ του παντός, αυτός ούτος o Ησίοδος έφη. Ερμότιμος ή περί αιρέσεων.
-Άνω γαρ ποταμών (ενάντια στο ρεύμα) τούτό γε. Νεκρικοί διάλογοι. (Τερψίων και Πλούτων).
-Και την νύκτα όλην ελθόντες οδόν αργαλέα (δύσκολον) και τριών άλλων ημερών την οδόν ανύσαντες ερχόμεθα ες πόλιν της Μακεδονίας Βέρροιαν μεγάλην και πολυάνθρωπον. Λούκιος ή Όνος
-Γλαύκας εις Αθήνας κομίζει. Νιγρίνος ή περί φιλοσόφου ήθους.
-Γραιών μύθοι 9.16
- Δεινόν γε η άγνοια και πολλών κακών ανθρώποις αιτία, ώσπερ αχλύν τινα πραγμάτων καταχέουσα και την αλήθειαν αμαυρούσα και τον εκαστου βίον επηλυγάζουσα (επισκιάζουσα)Περί του μή ραδίως πιστεύειν διαβολή 1.1 (βλ. Η Συκοφαντία του Απελλή (Μποτιτσέλι)
-Ελέφαντα εκ μυίας ποείν. Μυίας εγκώμιον.
-Εν τω πυθμένι ο Θεός κατακρύψαι το φιλοσοφίας αγαθόν υπό την τρύγαν αυτήν. Ερμότιμος η περί αιρέσεων.
- Εν τη νήσω (εις Γυάρον νήσον των Κυκλάδων) έμεινεν αισχυνόμενος και τεθνεώτα απολιπείν τον φίλον.  


  • Tόξαρις ή Περί φιλίας (Toxaris vel amicitia) 18.11
  • - Εξ αμάξης παρρησιάζεται. Ρητόρων δάσκαλος
    -Ο μεν βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή. Ερμότιμος ή περί αιρέσεων

    -Την ευδαιμονίαν ζητούντες εν τω μέλιτι και ταις ισχάσιν (ξηρά σύκα).  Δις κατηγορούμενος.  Ηδύγαιον (ηδύς → γλυκύς) = σύκο.
    -Ήν γαρ τούτο υπάρξη εύδια* πάντα και πλους ούριος και λειοκύμων ή θάλαττα και πλησίον ο λιμήν. -Σκύθης ή Πρόξενος.
    -Ηλίου βολάς και ουκέτι πίλου (καπέλου) δεόμεθα. Ανάχαρσις ή Περί γυμνασίων (Anacharsis)
    -Θάττον γούν των επιορκείν τις επιχειρούντων έωλον θρυαλλίδα (σβηστό φυτίλι) φοβηθείη αν ή την του πανδομάτορος κεραυνού φλόγα. Τίμων ή Μισάνθρωπος.(Μετά 16 αιώνες ο Σαίξπηρ έγραψε τον δικό του Τίμωνα τον Αθηναίο και αργότερα ο Μολιέρος το Μισάνθρωπο)
    -Θάττον πέντε ελέφαντας υπό μάλης κρύψειας ή ένα κίναιδον.
    -Καθάπερ εν τη φάτνη κύνα μήτε αυτήν εσθίουσα των κριθών μήτε τω ίππω πεινώντι επιτρέπουσαν. Προς απαιδευτον και πολλά βιβλια ωνούμενον (αγοράζοντα)
    -Κατά των απόντων λάθρα χρώμενος. Περί του μή ραδίως πιστεύειν διαβολή 
    -Καθάπερ ο λάρος (γλάρος) όλον περιχανών (καταπίνοντας) το δέλεαρ. Περί των επί μισθώ συνόντων (συναναστρεφομένων).
    - Καθιζόμενος επί της κυματαγωγής (ακτής) αριθμεί τα κύματα. Ερμότιμος  ή περί αιρέσεων
    -Καθάπερ οι αλιείς εκ του καλάμου τα ιχθύδια. Ζεύς ο ελεγχόμενος.
    -Κεκύλισται ο πίθος εν Κρανείω (τόπω).  Πώς δεί ιστορίαν συγγράφειν 63.6
    -Κεχρωσμένος μεν, το δε ενδόθεν πήλινον και εύθρυπτον. Λεξιφάνης 22.13
    -Κυψελίβυστα έοικας έχειν τα ώτα. Λεξιφάνης
    -Ιλιεύς (Τρώας) ων τραγωδούς εκμισθώσω. Ψευδολογιστής ή περί της αποφράδος
    -Ιππείς ες πεδίον προκαλείν.Ψευδολογιστής ή Σολικιστής 8.12
    -Ισοτιμία γαρ εν άδου και όμοιοι άπαντες. Νεκρ. διάλογοι Νιρέως και Θερσίτου και Μενίππου.
    -Λίθους επαυτόν εν ταις χεροίν (και στα δυο χέρια), έχοντας. Βίος Δημώνακτος.
    - Υπό μανδραγόρα (παραισθησιογόνο φυτό) καθεύδεις (κοιμάσαι) ούτε  των επιορκούντων ακούεις ούτε τους αδικούντας επισκοπείς, Τίμων ή Μισάνθρωπος  2.9
    -Μαρμαρυγάς (λαμπυρίσματα) των ποδών θεώμενος (βλέποντας), Περί Ορχήσεως
    -Μη όναρ πλουτών λιμμώττης* ανεγρόμενος. Όνειρος ή Αλεκτρύων
    -Μολυβδίνους έχων, έφη, πέδας εν βορβόρω κάθηται. Αλέξανδρος ή Ψευδομάντις.
    -Νεογιλός(νεογέννητος) ο του βίου χρόνος προς τον πάντα τον αιώνα. Αλκυών ή περί μεταμορφώσεως.
    -Νυν δε και έωθεν και μεσούσης ημέρας και νύκτωρ αεί υγιαίνων αναγκαίον. Περί παρασίτου, ότι τέχνη η παρασιτική.
    -Ουδέ πάσσαλόν καταλιπείν μοι. Δίκη συμφώνων.
    -Οίκτιστον θέαμα πάσιν Σκύθαις. Προμηθεύς ή Καύκασος
    -οὐ μετρίως ἐπὶ τούτοις ἀγανακτῶ καὶ πίμπραμαι (καίγομαι) δεδιὸς (φοβούμενος) μὴ τῷ χρόνῳ καὶ τὰ σῦκα τῦκά τις ὀνομάσῃ. Δίκη συμφώνων 7.16
    -Ούτος οξύχειρ (Ερμής) εστί καθάπερ εν τη γαστρί εκμελετήσας την κλεπτικήν. Θεών διάλογοι.
    -Ουκ εις κόλπον (κόρφος) πτύσας. Απολογία 6.2
    -Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος.  Χάρωνος και Μενίππου 
    -Όμοιον ως εί τις επί σταυρόν αναβήσεσθαι μέλλων το εν δακτύλω πρόσπαισμα (αμυχή) θεραπεύει.
    -Ουδ΄όσον οι ακρίδες τον νουν έχοντας. Ζεύς τραγωδός.
    -Το παραυτίκα (το στιγμιαίο) τις θεραπεύει, της των κολάκων μερίδος, Περί της Περεγρίνου τελευτής.
    -Πένητες άνθρωποι και προς διανομάς κεχηνότες (χάσκοντας,), Περί της Περεγρίνου τελευτής
    -Πολλοί γαρ επί τριβόλω διαρραγήναι (για τρεις οβολούς ξεραλυγγίζονται) 7.8
    -Πειθώ τοις χείλεσιν αυτού επικαθήσθαι. Βίος Δημώνακτος.
    -Το πύρ εκ του καπνού βιαζόμενος ή τον καπνόν φεύγων εις το πυρ ενέπεσον ή καπνόν φεύγων εις πυρ περιέπεσον Μένιππος ή Νεκυομαντεία
    -Διέφυγε, ραφανίδι (με ρεπανάκι) την πυγήν* βεβυσμένος (στουμπουμένος),  Περί της Περεγρίνου τελευτής
    Συς (χοίρος), τον οδόντα θήγει (ακονίζει) και ο παράσιτος επί του συν αντιθήγει, Περί παρασίτου, ότι τέχνη η παρασιτική.
    -Το Αιγαίον ή το Ιόνιον διεπλεύσας επί ριπός (καλαμένια σχεδία. Ερμότιμος ή περί αιρέσεων
    -Συναναχρεμψάμενος (φτύνοντας μαζί) τη ψυχήν μετά του φλέγματος. Όνειρος ή Αλεκτρύων 10.16
    -Ου φιλόκαλοι γαρ, αλλά φιλόπλουτοι εισίν οι βάρβαροι εν τοις ώτοιν (δυαδικός αριθμός) ελλόβια (σκουλαρίκια) έχουσι, Περί του οίκου (De Domo).
    -Χείλεα μεν εδίην (βρέχουν), υπερώην (Ουρανίσκο) δ΄ουκ εδίηνε. Περί των επί μισθώ συνόντων (συναναστρεφομένων).
    -Τας χείρας ορέγοντα * εις τον ουρανόν. Περί του μή ραδίως πιστεύειν διαβολή .
    -Το πράγμα χλεύη μάλλον ή επαίνων έοικεν. Υπέρ των εικόνων.
    -Υψαγόραι (Καυχησιολόγοι) τινές και ουρανονογνώμονες. Ικαρομένιππος ή Υπερνέφελος 5.7
    -Ψύλλων διαμετρούντας πηδήματα. Προς τον ειπόντα Προμηθεύς ει εν λόγοις
    -Εξ ωού νεοττός ατελής υποκρώζων. Νεκρικοί διάλογοι  (Τερψίων και Πλούτων).
    -Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν (ποντικόν). Πως δει συγγράφειν ιστορίαν.
    -Δεδιότες (φοβούμενοι) ώσπερ τον εχίνον (σκαντζόχοιρο) εις τας χείρας λαβείν. Δις κατηγορούμενος 34.13

    -Αν κάψω, Δημώναξ, ξύλα χιλιών μνων (μια μνα = εκατό αττικές δραχμές), πόσες μνες καπνού θα γίνουν? -Ζύγισε τη στάχτη, είπε, και όλο το υπόλοιπο θα είναι καπνός.

    Κυκεώνα πιών εις εκκλησίαν πορεύεσθαι.Και το μύρον φάσκειν (ισχυρίζεται) ουδέν του θύμου (θυμάρι) ήδιον  (γλυκύτερον) όζειν   Και μείζω του ποδός τα  υποδήματα φορείν   Και μεγάλη τη φωνή λαλείν  Και τοις μέν φίλοις και οικείοις απιστείν  Και αναβεβλημένος άνω του γόνατος καθιζάνει (κάθεται), ώστε τα γυμνά αυτού φαίνεσθαι-                         Θεοφράστου ΧαρακτήρεςΑγροίκος 4.2-4.9

    Σατυρικά ψευδώνυμα στη εργογραφία του Λουκιανού
    • Κρανίων Σκελετίωνος Νεκυσιεύς φυλής Αλιβαντίδος (νεκρόπολης) Μέννιπος ή Νεκυομαντεία
    • Μεγαπενθής  Κατάπλους ή Τύραννος 
    • Παρρησσιάδης Αληθίωνος  Ελεγξεκέους
    • Μεγακλής (κλέος= δόξα)
    • Αντίφιλος
    • Μεγαλώνυμος
    • Θεόμνηστος
    • Τυχιάδης
    • Σώπολις
    • Αττικίων
    * Πυγολαμπίς (κωλοφωτιά), σεισοπυγίς = σουσουράδα, καλλίπυγος, μελάμπυγος εκαλείτο ο Ηρακλής, πυγοστόλος.
    - Αψάμενος μτχ αορίστου του άπτω = εγγίζω, ακουμπώ.
    - Παρρησιάζομαι = Ομιλώ ελεύθερα.
    - Λιμμώτω, Αττικόλεκτον = Πεθαίνω της πείνας.
    - Σμήχω = Τρίβω, σφουγγίζω.
    - Εύδιος (ευ + Δίος = θείος), γαλήνιος.

    - Ορέγω = απλώνω, εκτείνω εκ του οποίου και η οργυιά, ενώ ορέγομαιι = επιθυμώ σφόδρα, εκ του οποίου και η όρεξη.

    *Τα λήμματα της Βικιπαίδειας με τις μπλε σημάνσης, καθώς και οΛουκιανός είναι δικά μου